Zanim zajmiemy się BMI szczegółowo, odpowiedzmy na zasadnicze pytanie: co to jest BMI? Wskaźnik BMI (ang. Body Mass Index), to wyznacznik prawidłowej masy ciała, który określa stosunek wagi do wzrostu. Pozwala na sprawdzenie w prosty i szybki sposób, czy nasza waga jest prawidłowa, czy też może mamy niedowagę, nadwagę albo otyłość.
Jak obliczyć BMI?
Wzór na BMI jest bardzo prosty, a żeby obliczyć ten wskaźnik, trzeba dysponować dwiema danymi wagą oraz wzrostem, a następnie podzielić wagę wyrażoną w kg przez podniesiony do kwadratu wzrost wyrażony w metrach. W ten sposób, jeśli nasza waga to 85 kg, a wzrost 190 cm, obliczamy 1,9 do potęgi 2, co daje wynik 3,61, a następnie dzielimy 85 przez 3,61. Otrzymujemy wynik 23,55, co jest właśnie wskaźnikiem BMI dla podanej wagi i wzrostu.
Warto podkreślić, że obliczeń nie musimy przeprowadzać ręcznie — w sieci dostępny jest niejeden kalkulator BMI, którym możesz się posłużyć, żeby obliczyć własny wskaźnik.
Prawidłowe BMI – co to oznacza?
Samo obliczenie BMI nie daje nic, jest dla nas pustą liczbą, chyba że wiemy, jak interpretować wynik. Nie jest to trudne. Przyjmuje się, że BMI jest:
- zbyt niskie (niedowaga), jeśli otrzymaliśmy wynik poniżej 19;
- prawidłowe (normalna waga), jeżeli wynik mieści się w przedziale 19 – 24,9;
- zbyt wysokie (nadwaga), kiedy otrzymaliśmy wynik z przedziału 25 – 29,9;
A co, jeśli nasz BMI jest jeszcze wyższy? Kiedy wynik mieści się w przedziale od 30 do 40, mamy do czynienia z otyłością, a wskaźnik przekraczający 40 mówi o otyłości 2 stopnia. Otyłość nie jest oczywiście stanem równowagi dla organizmu i prowadzi do wielu chorób serca, a także miażdżycy czy cukrzycy. Z kolei otyłość 2 stopnia to stan zagrażający życiu. Dlatego, jeśli nasz wskaźnik BMI przekracza 40, powinniśmy niezwłocznie udać się do lekarza i potraktować stan naszego zdrowia bardzo poważnie.
W przypadku nadwagi i otyłości warto wdrożyć skuteczne odchudzanie po to, żeby zyskać zdrowie, a także ładny wygląd.
Normy BMI dzieci, sportowców i ciężarnych
Normy BMI zostały opracowane dla osób dorosłych, które nie uprawiają sportu zawodowo. Nie można ich stosować w odniesieniu do dzieci, młodzieży, kobiet ciężarnych czy sportowców. Prawidłowy stosunek masy ciała do wzrostu u tych ostatnich jest charakterystyczny dla danej dyscypliny sportowej, a w przypadku sportu wyczynowego nie można kierować się wskaźnikiem BMI z ogólnodostępnych tabel.
Podobnie nie jest on miarodajny podczas ciąży oraz u rozwijających się organizmów. Jeśli chcesz sprawdzić, czy waga twojego dziecka jest prawidłowa, skorzystaj z siatek centylowych, które uwzględniają również płeć i wiek pociechy. W sieci możemy sprawdzić BMI młodzieży oraz dzieci korzystając z kalkulatorów, wiedzmy jednak, że te profesjonalne opierają się właśnie na siatkach centylowych.
BMI – czy zawsze jest miarodajny?
Prawidłowy BMI to maksymalnie 24,9. Trzeba jednak podkreślić, że granica normalnej wagi jest względna. Indeks został opracowany na podstawie przeciętnych wyników, ale każdy z nas jest inny. Na przykład drobne osoby o cienkich i lekkich kościach przy wskaźniku 24 mogą mieć już całkiem sporą ilość tkanki tłuszczowej i wcale nie będą szczupłe. Z kolei u ludzi o masywnym układzie kostnym tkanka tłuszczowa może mieć idealną grubość nawet przy BMI przekraczającym 25.
W przypadku wątpliwości warto kierować się poza tabelami również ogólnym wrażeniem, a także poradzić się dietetyka lub lekarza, którzy dysponują bardziej precyzyjnymi narzędziami dla określenia prawidłowej masy ciała
Zbyt wysoki BMI. Co z tym zrobić?
Jeśli twój BMI jest zbyt wysoki i stanowczo stwierdzasz u siebie nadwagę lub otyłość, powinieneś zacząć działać i postarać się zredukować wagę. Jak to jednak zrobić? W odchudzaniu, a także w utrzymaniu niższej masy ciała z pewnością pomocna będzie odpowiednia dieta. Jednak dieta to nie wszystko. Żeby zredukować wagę, trzeba skupić się na paru istotnych kwestiach. Z wyników badań naukowych jednoznacznie wynika, że skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej możliwa jest dzięki kilku czynnikom będącym ze sobą w korelacji. Żeby schudnąć, należy zadbać o:
- właściwie zbilansowaną dietę,
- odpowiednią ilość snu,
- ograniczenie stresu,
- właściwą gospodarkę hormonalną,
Niektóre hormony, takie jak estrogeny, testosteron, kortyzol czy insulina mają znaczący wpływ na metabolizm, a w rezultacie na odkładanie tkanki tłuszczowej oraz jej redukcję. Warto wiedzieć, że np. zbyt wysoki poziom kortyzolu często spowodowany jest stresem i na domiar złego wywołuje insulinooporność, która sama w sobie utrudnia redukcję tkanki tłuszczowej.
To dlatego redukcja stresu jest tak istotna przy odchudzaniu, podobnie jak zapewnienie organizmowi odpowiedniej ilości snu oraz właściwa dieta. Te trzy czynniki (a w największym stopniu dieta) wpływają na redukcję masy ciała aż w 70%. Z kolei aktywność fizyczna to jedynie 30% sukcesu w odchudzaniu. Oczywiście nie można bagatelizować kwestii aktywności, która jest bardzo istotna dla organizmu, ponieważ odpowiada nie tylko za redukcję masy ciała, ale także za ogólną kondycję organizmu i ma ogromny wpływ na zdrowie.
