Swędzenie skóry głowy, pozornie, jest bardzo częstą przyczyną zgłaszania się do lokalnego internisty lub lekarza dermatologa. Przyczyną występowania tej uciążliwej dolegliwości mogą być różnego rodzaju choroby skóry, choroby ogólnoustrojowe, neurologiczne, zaburzenia psychiczne, czy po prostu źle dobrany produkt do pielęgnacji włosów. W leczeniu świądu skóry głowy zwraca się głównie uwagę na usunięcie przyczyny tej przypadłości, ze względu na jej przewlekły charakter. W celu zniwelowania nieprzyjemnych dolegliwości można stosować leki przepisane przez lekarza, aczkolwiek, jeżeli świąd nie jest objawem poważniejszej choroby, to można posiłkować się także domowymi sposobami na jego pozbycie się.
Przyczyny występowania swędzenia skóry głowy
Świąd skóry nie zawsze ma swoje podłoże w chorobach skóry. Przyczyną jego występowania mogą być także choroby narządów wewnętrznych, w tym ogólnoustrojowe, neurologiczne, choroby psychiatryczne. W przypadku niemożności ustalenia podłoża dolegliwości, mówi się, że ma charakter idiopatyczny. Często zdarza się jednak, iż występowanie swędzącej skóry jest przyczyną nieodpowiedniej pielęgnacji skóry lub jej drażnienia różnymi czynnikami, takimi jak szorstki materiał czy promieniowanie UV.
Łupież
Najczęstszą przyczyną uporczywego swędzenia głowy jest łupież, profesjonalnie nazywany łojotokowym zapaleniem skóry. Dolegliwość ta zmusza pacjentów do drapania swędzącej skóry głowy, co może doprowadzać do dalszego podrażnienia tkanek oraz zapalenia skóry.
Pierwszymi oznakami łupieżu są podrażnienie skóry, a co za tym idzie, złuszczanie się jej zewnętrznej warstwy. W efekcie, skóra głowy staje się: napięta, sucha oraz bardziej podatna na łuszczenie.
Ze względu na intensywność nasilenia łojotoku, podzielono łupież na:
- zwykły (suchy),
- tłusty.
Grzybica
Swędzenie skóry głowy jest także objawem grzybicy, która wywoływana jest przez grzyby pochodzenia zarówno ludzkiego, jak i zwierzęcego. Schorzenie to bardzo często jest przyczyną swędzenia skóry głowy u dzieci, które mogą się nią zarazić w przedszkolach lub szkołach.
Obraz kliniczny grzybicy owłosionej skóry głowy, bez stanu zapalnego, charakteryzuje się małymi ogniskami drobnego złuszczania się naskórka, w połączeniu z minimalną utratą włosów. Z czasem, zmiany te rozszerzają się, tworząc rozległe obszary pozbawione włosów.
Łuszczyca głowy
Swędzenie skóry głowy może dotyczyć także pacjentów cierpiących na łuszczycę. Piekąca skóra głowy, wraz z wypadającymi włosami są charakterystycznym objawem, mogącym być przyczyną tego, że owłosiona skóra głowy bardzo swędzi.
Łysienie bliznowaciejące
Świąd głowy jest także objawem towarzyszącym łysieniu bliznowaciejącemu. Swędzenie jest bardzo powszechnie spotykanym zjawiskiem u osób, które cierpią na odmianę mieszkową liszaja płaskiego, wraz z występującym stanem zapalnym.
Przewlekłe, natarczywe, silne swędzenie skóry głowy
Przyczyny swędzenia skóry głowy obejmują czynniki neurologiczne, ogólnoustrojowe i psychologiczne.
Z racji na częstość występowania tego problemu, świąd neuropatyczny pojawia się wśród innych przyczyn jako pierwszy – występuje u dużej części pacjentów z cukrzycą (zwłaszcza przewlekłą i słabo kontrolowaną). Właśnie z tego wynika, że nawracające swędzenie może być wynikiem neuropatii cukrzycowej.
Osoby zakażone wirusem ospy wietrznej i półpaśca mogą również odczuwać silne swędzenie z powodu uszkodzenia zakończeń nerwowych. Uszkodzenia te spowodowane mogą być neuralgią popółpaścową.
W przypadku nadwrażliwości skóry pacjenta (subiektywne dolegliwości lub dyskomfortu) nie ma wyraźnych oznak podrażnienia lub stanu zapalnego (tj. miejscowej odpowiedzi układu odpornościowego). Badania wykazały, że ten stan występuje częściej u osób z nadmiernym wypadaniem włosów.
Nieodpowiednia pielęgnacja skóry głowy
Swędząca głowa może być także problemem alergicznym. Pacjent uczulony na szampon, kosmetyki do pielęgnacji włosów, może spotkać się z uporczywym swędzeniem głowy. W tym przypadku, dolegliwość nasila się po umyciu głowy lub nałożeniu konkretnych preparatów, takich jak odżywka czy maska do włosów.
Nieodpowiednie dobranie kosmetyków, takich jak szampon czy odżywka, może także spowodować wysuszenie skóry głowy, a co za tym idzie, jej ściągnięcie. To natomiast, powoduje dyskomfort u pacjenta i nakłania go do drapania.
Leczenia swędzenia skóry głowy
Leczenie swędzącej skóry głowy powinno być nakierunkowane na bezpośrednią przyczynę jest występowania (n.p. łuszczyca, łupież). W przypadku występowania utrzymujących się objawów o niemałym nasileniu, pacjent powinien udać się do dermatologa, który będzie w stanie określić przyczynę występowania swędzenia. W przypadku prawidłowo postawionej diagnozy objawy powinny ustąpić dzięki ukierunkowanemu leczeniu.
Domowe sposoby na swędzącą skórę głowy
1. Znanym domowym sposobem jest spożywanie ziołowych naparów.
Wyciągów z roślin używa się także do przemywania skóry dotkniętej dolegliwościami. Do tego wykorzystuje się znaną w całej Polsce babkę lancetowatą. W przypadku przygotowywania naparu do przemywania skóry należy:
- przygotować łyżkę suchych, rozdrobnionych liści babki,
- zalać liście wrzątkiem i gotować pod przykryciem na wolnym ogniu przez 5 minut,
- po zagotowaniu odstawić na 10 minut, a następnie przecedzić.
Okłady należy robić kilka razy dziennie.
W przypadku świeżych liści babki lancetowatej, należy je potłuc, a następnie wykonywać z nich okłady. Oczekiwany efekt może być jeszcze lepszy, jeżeli na jakiś czas włoży się liście do zamrażarki.
2. Aloes
Na swędzenie pomaga także aloes, ze względu na to, że przywraca skórze neutralne pH. Działa on również nawilżająco oraz poprawia ukrwienie skóry głowy, co może pomóc w intensywniejszym poroście włosów.
W tym przypadku, można użyć zarówno maści aloesowej, jak i świeżego liścia. Maść, lub wydobywający się z liścia sok, należy wcierać w swędzące miejsca.
3. Własnoręcznie robione pasty i balsamy
Znanym rozwiązaniem jest również własnoręcznie przygotowany balsam, składający się z 20 g sproszkowanego ziela lebiodki, 100 g oleju lnianego/arachidowego. Tak przyrządzony balsam należy nakładać na skórę na noc, po kąpieli.
Innym sposobem jest pasta z miodu i cynamonu. Jego przygotowanie składa się ze zmieszania składników w proporcji 1:1 i smarowanie swędzących miejsc.
4. Ocet jabłkowy
W celu zniwelowania swędzenia skóry można zastosować również okłady z octu jabłkowego. Należy wymieszać 1 łyżkę octu z 1 szklanką letniej wody, a następnie zamoczyć wacik w sporządzonym roztworze. Nasączony wacik trzeba przykładać do swędzących miejsc.
Dobrym rozwiązaniem jest także przygotowanie wcierki z octu. W tym przypadku, należy rozcieńczyć ocet z wodą w proporcji 1:4, a następnie wetrzeć w skórę głowy. Preparat zostawia się na skórze na ok. 30 minut, a następnie dokładnie spłukuje.
5. Soda oczyszczona
W przypadku, gdy swędzenie skóry głowy wynika z łojotoku, lub związane jest z nadmierną produkcją sebum, często stosowana jest soda oczyszczona. Działa ona na skórę wysuszająco, dlatego też, stosowanie jej na skórę suchą może tylko pogłębić problem.
Świąd skóry głowy jest uporczywym problemem, z którym boryka się wiele osób, zarówno młodych, jak i starszych. Przyczyn, powodujących tę dolegliwość jest wiele, tak samo jak sposobów jej łagodzenia. Dostępnych jest wiele rozwiązań, będących w stanie zniwelować problem swędzenia skóry głowy. Znanych jest wiele domowych sposobów, które powinny jedynie wspomagać rozwiązania terapeutyczne, zaproponowane przez lekarza. Albowiem domowe techniki nie są w stanie przynieść oczekiwanego rezultatu, w przypadku rozległego oraz uporczywego świądu.
