Miód jest stosowany przez ludzi od wieków – zarówno jako dodatek do potraw, jak i środek wspomagający organizm. Według badań miód zawiera ponad 400 różnych związków. Przeważają w nim cukry takie jak glukoza i fruktoza. Zawiera również niewielkie ilości składników mineralnych (potas, magnez, fosfor, wapń), polifenoli i enzymów.
Miód jako zamiennik cukru
Wartość energetyczna w 100 g miodu wynosi 304 kcal. Jego indeks glikemiczny różni się w zależności od gatunku miodu i wynosi od 40 do 85. Cukier w 100 gramach ma 386 kcal. Biały cukier rafinowany ma indeks glikemiczny 91. Miód jest nie tylko mniej kaloryczny, ale także zawiera korzystne dla zdrowia składniki, dzięki czemu śmiało można powiedzieć, że jest zdrowszym zamiennikiem cukru.
Miód jako alternatywa dla cukru – czy jest dla każdego?
Pomimo, że miód zawiera korzystne składniki, to nadal jest produktem o wysokim indeksie glikemicznym zawierającym cukry proste. Powinny go unikać osoby z cukrzycą. Nie jest polecany dla osób z alergią na pyłki roślin oraz produkty pochodzenia pszczelego. Nie wolno go podawać dzieciom poniżej 1 roku życia ze względu na potencjalne skażenie miodu bakteriami Clostridium botulinum.
Jak wybrać najlepszy miód?
Przy wyborze miodu bardzo ważny jest obszar jego pochodzenia. Jeżeli miód na etykiecie ma informację „mieszanka miodów z UE i niepochodzących z UE” oznacza to, że może mieć dodatek miodów azjatyckich, które nie dość, że są gorszej jakości, to często bywają fałszowane przez dodatek syropu ryżowego. Najlepiej postawić na lokalne produkty. Wyjątkiem jest miód manuka, który pozyskiwany jest z rośliny Leptospermum scoparium (krzew manuki), który rośnie w Australii i Nowej Zelandii i tam jest wytwarzany.Aby miód zachował swoje właściwości nie powinno się go ogrzewać do temperatury wyższej niż 45 stopni.
Rodzaje miodów
Miody można podzielić ze względu na surowiec, z jakiego powstał (nektarowe, spadziowe, mieszane), a także w zależności od konsystencji – płynne, kremowane, stałe, plastrowe. Miody różnią się między sobą smakiem, kolorem i właściwościami. W zależności od surowca, z jakiego są otrzymane mogą mieć barwę biało-żółtą, jasnozieloną, żółtą (od jasnej do ciemnej), aż po brunatną.
Miody odmianowe to miody pochodzące głównie z jednego źródła np. lipowy zawiera głównie nektar zebrany z kwiatów lipy.
Miód akacjowy ma delikatny, czysty smak. Najdłużej pozostaje płynny. Można go stosować zarówno do herbat, deserów, jak również ostrych sosów.
Miód leśny powstaje z dzikich kwiatów rosnących na leśnych polanach. Ma ciekawy, złożony, dość mocny smak. Jest dobrym dodatkiem do jogurtów i płatków śniadaniowych.
Miód rzepakowy ma delikatny smak i kremową konsystencję. Jest idealny do smarowania pieczywa.
Miód lipowy ma delikatny, świeży smak i złotą barwę. Jest jednym z najczęściej wybieranych miodów. Pasuje idealnie do herbat i nalewek.
Miód nawłociowy ma wyrazisty, kwaśno-gorzki smak. Jest rzadko spotykany. Można dodawać go np. do napojów.
Miód gryczany ma mocny, bardzo charakterystyczny smak oraz ciemny kolor. Nie jest tak słodki w smaku jak inne miody. Sprawdza się w daniach mięsnych, białego sera, a nawet jest stosowany do wyrobu alkoholi.
Miód spadziowy jest jednym z najzdrowszych miodów. Ma ciemną, lekko zielonkawą barwę i wyraźny smak. Jest ciężki do pozyskania. Nie jest wytwarzany z nektaru, a ze spadzi – słodkiej cieczy występującej na igłach jodły i niektórych innych drzew iglastych. Jest ciekawym dodatkiem do różnych dań.
Miód manuka ma ciemny kolor oraz intensywny smak. Stosowany jest jako suplement i produkt leczniczy. Posiada silne działanie przeciwbakteryjne, za które odpowiedzialny jest m.in. metyloglioksal (MGO). Szczególnie często jest stosowany w leczeniu chorób skóry.
Miód – właściwości lecznicze
Miody różnią się właściwościami, jednak ich cechą wspólną jest aktywność przeciwdrobnoustrojowa. Ze względu na działanie antybiotyczne może przyspieszać leczenie infekcji bakteryjnych. Miód może pomagać łagodzić kaszel związany z przeziębieniem. Największą wartość przeciwzapalną i antyoksydacyjną mają miody ciemne takie jak spadziowy czy gryczany.
Przypisy
- Rana, Seema, et al. „Medicinal uses of honey: a review on its benefits to human health.” Prog. Nutr 20 (2018): 5-14.
- Johnston, Matthew, et al. „Antibacterial activity of Manuka honey and its components: An overview.”AIMS microbiology 4.4 (2018): 655.
- Gośliński, Michał, Dariusz Nowak, and Lucyna Kłębukowska. „Antioxidant properties and antimicrobial activity of manuka honey versus Polish honeys.” Journal of food science and technology 57 (2020): 1269-1277.
- Abuelgasim H, Albury C, Lee J. Effectiveness of honey for symptomatic relief in upper respiratory tract infections: a systematic review and meta-analysis. BMJ Evid Based Med. 2021 Apr;26(2):57-64.
