Pomaga na brodawki i kurzajki, ale również zmniejsza problemy trawienne, dolegliwości miesiączkowe, infekcje wirusowe, bakteryjne i grzybicze – glistnik, który określany jest także jako jaskółcze ziele, jest rośliną o wielu cennych właściwościach leczniczych. Jak wygląda? Na co pomaga? Jak ją stosować?
Czym jest glistnik?
Glistnik jaskółcze ziele (Chelidonium majus L.) to roślina zaliczana do rodziny makowatych (Papaveraceae). Znana jest już od starożytności jako naturalne remedium na schorzenia.
Gdzie występuje glistnik?
Z glistnikiem można spotkać się w na całym obszarze Polski – jest to roślina występująca pospolicie. Również rośnie w całej Eurazji w strefie klimatu umiarkowanego.
Najczęściej jaskółcze ziele spotykane jest na przydrożach, obrzeżach lasów, w zaroślach. Także można zobaczyć je w sadach, parkach i ogrodach. Zwykle rośnie w miejscach zacienionych, na dobrej jakości glebach.
Jak wygląda glistnik?
Roślina ta wyróżnia się mocno rozgałęzionym pokrojem i dorasta do wysokości 0,3-1 metra. Ma okrągłą, pustą łodygę, u młodych okazów rzadko owłosioną. Liście są jajowate lub koliste, na brzegach karbowane lub wycinane. Kwiaty mają kolor żółty i skupione są w baldaszkach – okres kwitnienia przypada od maja do września.
Kiedy zbierać glistnik?
Jako materiał zielarski stosowane są młode pędy lub całe ziele glistnika (Chelidonii herba). Zbiory przeprowadza się w okresie kwitnienia rośliny – w maju oraz w czerwcu. Zebrany materiał jest następnie suszony w maksymalnej temperaturze do 60 stopni.
W medycynie naturalnej stosowany jest także korzeń glistnika (Chelidonii radix), z którego pozyskuje się ekstrakt.
Właściwości glistnika
Glistnik jaskółcze ziele jest rośliną zawierającą szereg składników aktywnych, które wykazują właściwości prozdrowotne. Nie należy jednak spożywać go w dużej ilości, ponieważ zawarte w glistniku alkaloidy mogą być powodem poważnych zatruć.
Roślina ta ma dość nieprzyjemny zapach i gorzki, szczypiący smak. Jest to efekt znajdujących się w niej soków mlecznych, które mają na celu odstraszenie zwierząt. Sok z glistnika pozostawia na skórze żółte plamy.
Składniki aktywne w glistniku:
- Alkaloidy – chelidonina, berberyna, sangwinaryna, chelerytryna, chelitrydyna, protopina i inne.
- Kwasy organiczne – chelidonowy, cytrynowy, jabłkowy, ferulowy, kawowy i inne.
- Witaminy i minerały, w tym witamina C, karoteny, sole wapniowe.
- Flawonoidy.
- Saponiny.
Zastosowanie glistnika
Glistnik ze względu na zawartość składników aktywnych, w szczególności alkaloidów, jest od wieków używany jako naturalna metoda leczenia wielu dolegliwości.
O zaletach stosowania glistnika pisali między innymi grecki lekarz Dioskurydes, mniszka Hildegarda z Bingen, przyrodnik Paracelsus nazywany ojcem nowożytnej medycyny. Dzisiaj nie jest on już stosowany tak często, co jest wynikiem badań wskazujących na jego szkodliwe działanie na wątrobę, gdy jest zażywany w większych dawkach.
Działanie glistnika:
- Reguluje pracę układu pokarmowego poprzez zwiększenie produkcji żółci,
- Rozkurcza mięśnie gładkie układu pokarmowego, moczowego, płciowego,
- Wspomaga metabolizm – przemianę materii,
- Ma silne właściwości bakteriobójcze, wirusobójcze i grzybobójcze,
- Ma właściwości antyalergiczne,
- Obniża ciśnienie krwi,
- Normalizuje pracę serca,
- Uspokaja, działa nasennie,
- Ma właściwości przeciwbólowe i przeciwzapalne.
Na co pomaga glistnik?
Ziele glistnika może być używane zarówno zewnętrznie, jak i wewnętrznie w celach leczniczych.
Wskazania do stosowania glistnika:
- Kurzajki i brodawki – sok wypływający ze złamanej łodygi glistnika używany jest jako naturalny środek leczący zmiany skórne, w tym także wywołane wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV).
- Dolegliwości trawienne – ze względu na działanie rozkurczające i żółciopędne ziele łagodzi bóle brzucha, kolki, wspomaga perystaltykę jelit w zaparciach. Pomaga także w zapaleniach pęcherzyka żółciowego, kolce żółciowej.
- Bóle miesiączkowe – jest tradycyjnie używany jako środek zmniejszający bóle skurczowe towarzyszące miesiączce u kobiet.
- Infekcje drobnoustrojami – ze względu na swoje przeciwdrobnoustrojowe działanie używany jest jako środek na infekcje bakteryjne, wirusowe (w tym HPV), grzybicze (Candida albicans), wywołane przez pierwotniaki. W przeszłości używany był w leczeniu robaczycy.
- Bezsenność, stres – ma poprawiać samopoczucie, działać uspokajająco, odprężająco, nasennie.
- Alergia i astma – dzięki właściwościom przeciwalergicznym ziele ma zmniejszać objawy uczuleń. Stosowane jest też w astmie oskrzelowej, która jest efektem nieleczonych alergii.
Pojawiają się też doniesienia o przeciwnowotworowym działaniu glistnika, lecz nie zostały one na razie potwierdzone badaniami naukowymi.
Jak stosować glistnik?
Glistnik może być używany na kilka sposobów w zależności od celu kuracji. Ze względu na jego potencjalnie trujące działanie powinien być on stosowany pod kontrolą lekarza.
Stosowanie zewnętrzne
Zewnętrznie najczęściej wykorzystuje się świeże łodygi, które wydzielają sok mleczny. Należy nanosić go jedynie na brodawki, kurzajki, uważając, by nie dostał się do oczu i nie poplamił zdrowej skóry.
W sprzedaży dostępne są także preparaty w formie płynów i olejów zawierających ekstrakt z glistnika do nanoszenia na skórę.
Stosowanie wewnętrzne
Wewnętrznie glistnik jaskółcze ziele używany jest w postaci naparów i odwarów. Można przygotowywać je z suszu lub z gotowych herbatek w torebkach.
Aby zrobić napar z glistnika, należy zalać 1 łyżkę ziela 2 szklankami gorącej wody, a następnie odstawić na 20-30 minut. Pić po 100 ml 3-4 razy na dzień.
Można spotkać się także z czopkami z glistnika, które są używane doodbytniczo i dopochwowo, między innymi przy zapaleniach prostaty u mężczyzn, infekcjach intymnych u kobiet, w tym przy zakażeniu HPV.
Przeciwwskazania do stosowania glistnika:
- Ostre dolegliwości układu pokarmowego,
- Choroba wrzodowa,
- Jaskra,
- Zaćma,
- Okres ciąży i karmienia piersią.
Gdzie kupić glistnik?
Suszone ziele i produkty powstające z glistnika jak płyny, oleje, czopki można kupić w zielarniach i sklepach z naturalnymi produktami leczniczymi, np – https://mojanatura.pl/glowna/2871-ekstrakt-z-glistnika-gorskiego-15ml-doktor-vedov-4607017269985.html. Są one dostępne także w internecie.